Bergen lijkt op het eerste gezicht een schattig havenstadje. In werkelijkheid is het de tweede stad van Noorwegen waar bijna driehonderdduizend inwoners leven, wonen en werken. Dat je dit niet direct ziet als je Bergen binnenkomt is omdat de stad een onregelmatig patroon heeft, omringd is door bergen en weinig hoogbouw kent. Hierdoor doet Bergen in eerste instantie minder stads aan dan het daadwerkelijk is. Op toeristisch gebied is Bergen een absolute topper in Noorwegen. Dat komt vooral door de vele cruiseschepen die hier aanleggen.
Bergen voor beginners
Bergen tegenwoordig
Het hedendaagse Bergen is enerzijds een moderne hedendaagse stad, maar anderzijds nog een plek waar men graag de sfeer en het uiterlijk van vroeger wil behouden. Zo is het oude stadskantoor nooit gesloopt door de komst van een nieuw stadskantoor en zie je dat er naast de historische handelswijk Bryggen nog vrij veel ruimte is voor traditionele houten woningen zoals ze hier al eeuwenlang gebouwd worden. Het centrum van Bergen concentreert zich tegenwoordig nog steeds rond de haven van de stad. Dit is dan ook waar de grootste concentratie aan toeristen te vinden is. Buiten het centrum neemt het aantal toeristen al snel af. Zelfs het vrij sfeervolle stukje tussen het centrum en het station, de autovrije straat Marken, is wat vroeger in de ochtend en na etenstijd erg rustig.
Bergen is omringd door zeven bergen. De twee bekendste daarvan zijn Fløyen en Ulriken. Mount Fløyen is één van de drukst bezochte recreatiegebieden van heel Noorwegen. Het grote voordeel van deze 320 meter hoge berg is dat hij zo eenvoudig vanuit de stad bereikbaar is. Er lopen diverse wandelroutes vanuit Bergen naar de hoogste plekken van Mount Fløyen, maar wie dat wil die kan ook gewoon de kabeltram pakken die je in pakweg vijf tot zes minuten naar boven brengt.
Toeristisch gezien is Bergen vooral geliefd als uitvalsbasis naar diverse zeer populaire bezienswaardigheden in de omgeving. Denk hierbij aan de fjorden, aan natuurparken en aan een tweetal schitterende treinreizen: die van Bergen naar Oslo (of omgedraaid) en de zogenaamde Flåmspoorweg die tussen Flåm en Myrdal loopt. Wie een cruisevakantie boekt waarbij de Noorse westkust bezocht wordt die zal ook vrijwel zeker een dag in Bergen doorbrengen. De stad behoort tot de populairste cruisehavens van heel Europa.
Geschiedenis
De historie van Bergen begint in de middeleeuwen. De toenmalige koning van Noorwegen, Olaf III, stichtte in het jaar 1070 de stad Bergen. Volgens sommige bronnen zou Bergen al eerder ontstaan zijn: in het jaar 1020, dus vijftig jaar eerder. Toen vond er vanuit de natuurlijke haven hier al handel plaats. Koning Olaf III zou vervolgens van de al bestaande nederzetting een stad gemaakt hebben. Bergen heette toen overigens nog geen Bergen, maar Bjørgvin. Dat zou zoiets betekenen als ‘de groene weide tussen de bergen’. Daarmee wordt verwezen naar de zeven bergen die Bergen omringen. Bjørgvin werd in het jaar 1217 hoofdstad van Noorwegen. Het nam die rol over van de noordelijker gelegen stad Trondheim. In het jaar 1314 werd het stokje overgedragen aan Oslo dat toen hoofdstad werd totdat het Koninkrijk Noorwegen in 1397 tot de Unie van Kalmar begon te horen.
Bergen was in de tussentijd één van de belangrijkste Hanzesteden geworden. Dit samenwerkingsverbond van handelaren uit Duitse steden strekte zich snel uit over Noord-Europa en een deel van West-Europa. Het Hanzeverbond kende vier Hanzekantoren. Eén daarvan was Bergen. Omdat de stad binnen Noorwegen het exclusieve recht had om handel te drijven met het buitenland floreerde de stad dankzij de status die het had. Bergen groeide zelfs uit tot de grootste en rijkste stad van Noorwegen. Pas in de negentiende eeuw, lang na het uiteenvallen van de Hanza, groeide Christiania (zo heette Oslo op dat moment) Bergen voorbij.
De belangrijke rol die Bergen speelde binnen de Hanza was mede te danken aan de grote hoeveelheden gedroogde vis die hier vandaan kwam. Op het moment dat de positie van de Hanzesteden in de vijftiende eeuw begon te verzwakken, leed Bergen daar nog niet zo zwaar onder. Wel heeft de stad in de veertiende en vijftiende eeuw duidelijke tegenslagen gekend. Zo sloeg de Zwarte Dood toe in 1349 doordat de crew van een Brits schip de pest meenam naar de haven van Bergen. In de vijftiende eeuw werd Bergen een aantal keren aangevallen door de Victualiënbroeders. Dit waren piraten die in eerste instantie hun pijlen richtten op Denemarken en de Duitse stad Lübeck, maar uiteindelijk ook Bergen in hun vizier kregen. In 1429 slaagden zij erin het koninklijke kasteel en een groot deel van de stad plat te branden.
In de zestiende eeuw en zeventiende eeuw verzwakte het Hanzeverbond. Omdat Bergen binnen Noorwegen nog steeds het exclusieve recht op internationale handel had, bleef Bergen goed geld verdienen aan scheepvaart en handel. Pas op het moment dat dit monopolie in 1789 opgeheven werd kwam de stad in wat zwaarder weer terecht. De handel, scheepvaart en visvangst bleken echter wel voldoende inkomsten op te leveren om als stad het economisch goed genoeg te blijven doen.
De Tweede Wereldoorlog bleef Bergen niet bespaard. Ook Noorwegen was een doel van de Duitsers. Al vrij snel in de oorlog bezetten de Duitsers Bergen. Dat gebeurde op 9 april 1940 na een kort maar heftig gevecht tussen Duitse schepen en de Noorse artillerie. Het heroveren van de stad heeft vrij veel schade aan Bergen toegebracht. Eerst werd het Nederlandse schip Voorbode waarin 124.000 kilo explosieven opgeslagen lag opgeblazen terwijl het voor het fort van Bergen voor anker lag. Later hebben de Britten een paar kleinere bombardementen uitgevoerd op Duitse installaties in de haven. Dit ging gepaard met nevenschade en met Noorse slachtoffers.
Na de oorlog herpakte Bergen zich snel. De geleden oorlogsschade werd snel hersteld en de economie draaide al snel weer op volle gang. In 1955 was er nog een flinke tegenslag toen een deel van het historische stadsdeel Bryggen afbrandde. Dit was overigens niet de eerste brand in de geschiedenis van Bergen. Regelmatig werd de stad getroffen door branden, soms met catastrofale gevolgen. De ergste brand die de stad ooit trof was de grote stadsbrand van 1702 waarbij ongeveer negentig procent van de stad omgetoverd werd tot as.
Toerisme
De afgelopen decennia is de focus meer en meer op de toeristenindustrie komen te liggen. Het stadsbestuur besefte goed dat toeristen voor veel inkomsten voor de stad zouden kunnen gaan zorgen. Men heeft daarom serieus werk gemaakt van de toeristische dienst die tegenwoordig gevestigd is boven de overdekte vismarkt en geïnvesteerd in een goede brochures en voorlichting. Het Noors verkeersbureau heeft gezorgd voor een landelijke website in meerdere talen, waarop ook veel goede informatie over Bergen te vinden is. Inmiddels is het toerisme voor Bergen een miljoenenindustrie geworden die voor een alsmaar toenemend aandeel zorgt in de locale economie. Op topdagen bezoeken meer dan tienduizend toeristen Bergen. Een groot deel daarvan zijn cruisepassagiers die slechts één dag in Bergen blijven. Overnachten in Bergen is er voor deze toeristen zelden bij.
Opmerkingen over deze site?
We doen ons best om de informatie op www.bergenvoorbeginners.nl zo accuraat, eerlijk en actueel mogelijk te houden. Toch kan het gebeuren dat er een foutje insluipt of er iets veranderd is wat we nog niet op deze site vermeld hebben. Opmerkingen kunnen verstuurd worden via het contactformulier op deze pagina.